Problemy w komunikacji najczęściej dotyczą:
Czym są trudności i problemy w komunikacji?
Mówiąc potocznie, zaburzenia w komunikacji to sytuacja, w której pojawiają się trudności w porozumiewaniu się z innymi (bliskimi, partnerem, dziećmi, pracownikami, szefem).
- Nieumiejętnego wyrażania własnych potrzeb (brak mówienia o tym, czego się potrzebuje lub wymuszanie na innych tego by robili to czego chcemy krzykiem bądź manipulacją),
- Braku komunikowania własnych emocji (ukrywanie, tłumienie i nieprzyznawanie się do własnych emocji. Udawanie, że się ich nie ma, samooszukiwanie),
- Trudności w asertywnej komunikacji (nieumiejętność odmowy, stosowanie w rozmowie płaczu, krzyku jako metod nacisku, nieakceptowanie odmowy ze strony innych, brak pokazywania własnych granic i pozwalanie innym osobom, by wychodziły nam na głowę).
Problemy te, mogą dotyczyć wszystkich sfer życia lub być jedynie skoncentrowane na jednym obszarze (np. w domu wszystko jest w porządku, ale w pracy pojawiają się problemy z asertywnością, zaznaczaniem własnych granic, jasnym komunikowaniem swoich potrzeb).
Zaburzenia komunikacji – dwie najczęstsze formy:
- Agresja werbalna (krzyk, podnoszeniu głosu, negatywne ocenianie rozmówcy, obrażanie go, przeklinanie, wyzywanie osoby, na którą kierowana jest złość). Taka forma agresji powiązana zazwyczaj jest z celem poniżenia osoby, do której jest kierowana,
- Brak komunikacji (przyjmowanie biernej postawy). Polega na tłumieniu emocji, nie wyrażaniu ich. Osoba taka często milczy, obraża się, okazuje chłód emocjonalny, przestaje utrzymywać kontakt z drugą osobą, Udaje, że zapomniała o czymś co dla drugiej osoby było bardzo ważne.
Osoby, które mają problemy z komunikacją nie dają sobie prawa do wyrażania siebie, swoich potrzeb, opinii, uczuć lub robią to, ale w taki sposób, że ranią innych.
Jakie są najczęstsze przyczyny zaburzeń w komunikacji?
Nie ma jednej przyczyny pojawienia się trudności w komunikacji. To złożony proces, związany z osobistymi doświadczeniami każdego i jego strukturą charakteru, osobowością. Z tego powodu, nie ma jednej metody „wyleczenia” trudności w komunikacji, a to co pomaga jednej osobie, nie zawsze pomoże drugiej (dlatego czytanie porad w internecie najczęściej nie pomaga – trzeba zgłosić się na psychoterapię).
Najczęściej, trudności i problemy w komunikacji wiążą się z brakiem dojrzałości emocjonalnej, zablokowaniem emocji czy potrzeb, niskim poczuciem własnej wartości, brakiem szacunku do siebie bądź innych.
Często, powodem trudności są niewłaściwe schematy, które wynieśliśmy z domu (np. w domu rodzinnym wszystko rozwiązywano krzykiem, więc my też krzyczymy na innych, bo nie umiemy poprosić bądź wierzymy, że proszenie jest nieskuteczne bądź „da słabych”).
Trudności w komunikacji wiążą się również z odczuwaniem całego szeregu emocji negatywnych. Najczęstsze to żal, bezradność, chłód, cierpienie, wściekłość, zdenerwowanie, zażenowanie, upokorzenie, obawa, których nagromadzenie, ponieważ nie zostały w sposób asertywny wypowiedziane, może powodować zachowania agresji słownej.
Jak wyleczyć zaburzenia w komunikacji?
Problemy w komunikacji rozwiązuje się podczas psychoterapii. W czasie jej trwania pracuje się nad przyczynami trudności w komunikowaniu się i ćwiczy zachowania asertywne. W bezpiecznych warunkach testuje się nowe sposoby komunikacji, schematy zachowań, które są później wykorzystywane w realnym życiu. W trakcie psychoterapii uczymy się jak komunikować się prawidłowo, z poszanowaniem siebie i innych.
Bardzo dobrą formą uczenia się asertywnego zachowania i poprawiania umiejętności komunikacji jest uczestnictwo w grupie terapeutycznej. Wśród osób z podobnymi problemami można ćwiczyć zdobywane umiejętności prawidłowej komunikacji – mówienia wprost o swoich uczuciach i potrzebach oraz słuchania o potrzebach innych i reagowania na nie.